Biokatoen – zacht en ecologisch
Niet zonder reden is katoen als textiel zeer geliefd. Het is huidvriendelijk, sterk, ademend, scheurbestendig, absorberend, wasbaar en zacht. De traditionele katoenwinning heeft evenwel in vele opzichten ernstige gevolgen voor ons milieu. Des te belangrijker is het dat wij ons nauwkeuriger met het milieuvriendelijke alternatief biokatoen bezighouden en de voordelen ervan benadrukken.
Van de traditionele katoen tot de biokatoen
De oorsprongen van de katoen zijn terug te leiden naar de Maja's en Inca's in het huidige Mexico en Peru. Maar ook in India en Pakistan zagen de bewoners de voordelen van de struikachtige plant in. Niettemin speelde de katoen in de westerse wereld tot 250 jaar geleden geen grote rol. Het productieproces was te complex en daardoor ook te kostbaar. De doorbraak vond pas plaats ten tijde van de industrialisatie. Tijdens deze werd het mogelijk, de katoen machinaal en zodoende winstgevend te verwerken. Zo kreeg de katoen de bijnaam "wit goud". Op de schadelijke gevolgen van de onverantwoorde teelt van monoculturen werd toentertijd niet gelet. Wat dat betreft is er door de biokatoen heel wat veranderd.
Wat betekent biokatoen?
Katoen groeit op grote plantages in tropische en subtropische gebieden. De katoenvezel wordt uit de zaadharen gewonnen, die tot katoenen draden verwerkt worden. Daaruit bestaat bijvoorbeeld onze kleding. Bij de traditionele teelt is niet alleen veel water nodig, maar wordt ook rijkelijk pesticide gebruikt. Meer dan tien procent van alle in de hele wereld gebruikte pesticiden worden in de katoenteelt gebruikt. Bij biokatoen zien boeren volledig af van plantbeschermingsmiddelen. Zo blijven grondwater en bodem onaangetast. De medewerkers komen bovendien niet met de giftige stoffen in aanraking. De katoenplant heeft ondanks alles veel water nodig, en daarom wordt bij biokatoen voor een speciaal watermanagement gekozen. Daarbij leren boeren hoe ze hun velden duurzaam kunnen irrigeren. De bioteelt verbiedt ze bovendien om genetisch gewijzigde planten te planten. De meeste boeren zijn normaal gesproken kleine boeren en afkomstig uit India en China, waar optimale omstandigheden voor een ecologische teelt heersen. Helaas is op de globale markt nog geen grote verandering in de richting van biokatoen merkbaar. Het marktaandeel van biokatoen ligt actueel bij slechts net één procent - een echter stijgende tendens.
De voordelen van de biokatoen in een oogopslag
- Geen chemische pesticiden
- Geen genetisch gemanipuleerde planten
- Geen monoculturen
- Produceert zaden voor het bestuiven van de planten zelf
- Bodem blijft vruchtbaar
- Geen risico voor de arbeiders
- Lager waterverbruik
Biokatoen in de textielindustrie
Biokatoen is als alternatief natuurlijk textiel inmiddels ook in de textielindustrie aangekomen. De plantengroeitijd van de biokatoen bedraagt negen maanden. Er wordt met de hand geplukt. Voor een traditioneel T-shirt zijn 300 gram katoenvezels nodig. Dat komt overeen met ongeveer een kilo ruwe katoen. Intussen is de herwinbare grondstof met name bij kinderkleding populair. Bovendien maken vele grote modehuizen reclame met eco-collecties. Een stap in de juiste richting, maar er is nog behoefte aan verbetering. Alleen omdat de katoen bio-gecertificeerd is, betekent dat niet dat de verdere verwerking na de oogst onder ecologische processen verloopt. Chemisch kleuren, uitbuiting in de loop van de toeleveringsketens, verwerking tot gemengd weefsel – bepaalde productieprocessen verlopen zoals eerder alles behalve duurzaam en ecologisch. Juist daarom is een kritische blik de moeite waard.
Biokatoen als praktische hulp
Niet alleen onze kleding bestaat voor grote delen uit katoen, ook in andere bereiken van het alledaagse leven is het een vast bestanddeel. Cosmetica, verbandmiddelen, artikelen voor de hygiëne, kampeertenten, koffiefilters of zelfs ons geld profiteren van de eigenschappen van de natuurlijke vezel. Helaas blijft daarbij biokatoen nog steeds de uitzondering, maar er zijn positieve voorbeelden. Langzaamaan worden bijvoorbeeld fruit- en groentenetjes in ons alledaagse leven geïntroduceerd. In plaats van dunne plastic zakjes te gebruiken om appels in te pakken, kiezen veel mensen inmiddels voor herbruikbare netjes of zakjes. Ook deze zijn er in biokatoen. De zakjes zijn bovendien geschikt voor vele andere producten, want ze zijn wasbaar. Pure biokatoen is bovendien volledig recyclebaar. Onze netjes en zakjes van biokatoen vind je in onze shop – een eenvoudige maatregel voor duurzamer inkopen.
Wil je meer over dergelijke artikelen lezen of heb je een kritische opmerking over de inhoud? Schrijf ons dan een e-mail met de titel van de gids als trefwoord naar feedback@greenbox.bio – zodat we je interessante inhoud kunnen blijven bieden.