Wat betekenen klimaatneutraal en CO2 gecompenseerd?
Hoe meer we ons bezighouden met klimaatbescherming en een nieuw milieubewustzijn, hoe vaker we termen tegenkomen als "klimaatneutraliteit", "klimaatneutraal", "CO2-compensatie", "CO2 gecompenseerd" of "Net Zero". Maar wat betekent dat eigenlijk?
Veel termen, één doel: vermijden, verminderen en compenseren van CO2-uitstoot
De termen "klimaatneutraliteit", "klimaatneutraal", "CO2-compensatie", "CO2 gecompenseerd" en "netto nul" hebben verschillende betekenissen in verschillende contexten. Uniforme definities zijn nauwelijks te vinden. In het algemeen worden deze termen echter gebruikt wanneer producten en acties geen negatief effect hebben op de concentratie van klimaatschadelijke gassen in de atmosfeer van de aarde, bijvoorbeeld door compensatie van CO2-emissies.
Doorslaggevend voor de accumulatie van termijnen is de zogenaamde "Green Deal" van de Europese Commissie. In deze overeenkomst stelt de Europese Unie zich ten doel de opwarming van de aarde te beteugelen en tegen 2050 alleen onvermijdelijke broeikasgasemissies uit te stoten. Bovendien moeten deze weinige emissies volledig worden gecompenseerd. Veel bedrijven maken al gebruik van hernieuwbare energie, duurzame grondstoffen en andere maatregelen om broeikasgassen te verminderen of te vermijden. Er zijn ook steeds meer bedrijven die vertrouwen op vrijwillige compensatie voor een groenere toekomst.
Hoe kun je broeikasgassen compenseren?
Om de CO2-uitstoot te compenseren, moet een koolstofvoetafdruk worden vastgesteld. Dit registreert de hoeveelheid CO2 die een bedrijf uitstoot. Het onderscheid tussen producten en hun koolstofvoetafdruk (Product Carbon Footprint = PCF) en bedrijfsactiviteiten en de daaruit voortvloeiende voetafdruk (Corporate Carbon Footprint = CCF) is bijzonder relevant. De PCF wordt berekend op basis van alle parameters die emissies kunnen veroorzaken, zoals de productie, het vervoer, het op de markt brengen en de verwijdering van een product. De CCF bevat alle gegevens die relevant zijn voor de berekening van de emissies van een bedrijf. Enerzijds omvat dit de directe emissies. Deze omvatten bijvoorbeeld de verwarming van het gebouw, de exploitatie van het wagenpark en het gebruik van koelmiddelen. Anderzijds zijn er de indirecte emissies, waaronder bijvoorbeeld zakenreizen, de hoeveelheid afval en de daarmee samenhangende verwijdering. De directe en indirecte emissies samen vormen de volledige koolstofvoetafdruk van de onderneming.
Er kunnen bepaalde maatregelen worden genomen ter compensatie van emissies die op product- of bedrijfsniveau plaatsvinden. Er zijn maatregelen om CO2 te binden, zoals herbebossingsprojecten. Maar ook door de bescherming van veengebieden en het droogleggen van reeds gedraineerde veengebieden kan hun CO2-opslagcapaciteit behouden blijven of hersteld worden. Compensatie kan ook worden gerealiseerd in de vorm van investeringen in klimaatvriendelijke energieproductie, bijvoorbeeld door te investeren in waterkracht- of windenergiecentrales. Het is niet relevant voor het succes van een compensatie waar het project wordt gerealiseerd. Er zijn overeenkomstige projecten in Duitsland en internationaal. U moet er wel voor zorgen dat de klimaatbeschermingsprojecten aan bepaalde normen voldoen; vaak krijgt u een bijbehorend certificaat, bijvoorbeeld van Gold Standard. De projecten van deze organisatie zijn zo ontwikkeld dat zij sociale, ecologische en economische dimensies van duurzaamheid combineren en zo een alomvattende bijdrage leveren aan het milieu en het klimaat. Met behulp van compensaties kunnen producten en bedrijven die niet kunnen bestaan zonder CO2 uit te stoten, ook hun ecologische voetafdruk verbeteren.
Welke kritiek is er op de formulering en het proces van compensatie?
In verband met de bovengenoemde termen zijn er in het verleden steeds weer discussies en misverstanden geweest. Prijzen als "klimaatneutraal bedrijf" of "klimaatneutraal product" kunnen de indruk wekken dat er geen broeikasgassen worden geproduceerd. Maar klimaatneutraliteit betekent niet CO2-vrij. Zelfs de aanduiding CO2 gecompenseerd geeft niet aan welk percentage van de CO2-emissies wordt gecompenseerd en of PCF en CCF in gelijke mate in aanmerking zijn genomen. Bedrijven moeten daarom hun CO2-compensatie nauwkeuriger definiëren. U kunt hier lezen over onze maatregelen om broeikasgassen te compenseren.
Ook mag niet uit het oog worden verloren dat CO2-compensatie vooral in theorie functioneel is, maar dat er praktische problemen kunnen zijn. Aangezien bijvoorbeeld compensatiemaatregelen vaak worden uitbesteed aan ontwikkelingslanden, kunnen er problemen ontstaan bij de berekening van de besparingen. Denk bijvoorbeeld aan een herbebossingsmaatregel in een ontwikkelingsland die door een Europese onderneming wordt gefinancierd. De Europese onderneming van haar kant zal de compensatie van dit project voor haar rekening nemen. Nu kan het gebeuren dat het ontwikkelingsland in kwestie ook aanspraak maakt op de ontstane CO2-compensatie, waardoor klimaatbeschermingsmaatregelen elders worden verwaarloosd. Dit leidt tot een dubbele telling voor compensaties en het resultaat is nogal nadelig voor de klimaatbescherming. Bovendien is het in het geval van compensaties vaak moeilijk vast te stellen of de bereikte vermindering hoe dan ook niet zou hebben plaatsgevonden.
Met deze problemen moet uiteraard rekening worden gehouden, en dus herzien ook wij regelmatig onze compensatieprocessen. CO2-compensatie mag geen middel zijn om uit te rusten of om zich geen zorgen meer te maken over de uitstoot, integendeel. Het is slechts een manier om het effect dat wij via onze handelingen en producten op het milieu hebben, te neutraliseren. We moeten allemaal voortdurend werken aan de vermindering van onze totale uitstoot en ook proberen de CO2-uitstoot van onze producten te verminderen, bijvoorbeeld door duurzame grondstoffen en kortere toeleveringsketens.
Meld u aan voor onze Duitse ecobiopack-nieuwsbrief voor meer informatie, nuttige tips of spannend productnieuws. Krijg € 5 extra korting¹ op je volgende bestelling.
¹Verwijderbaar vanaf een aankoopwaarde van €50 en eenmalig als nieuwsbriefabonnee:in. Alle gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Uitschrijving is te allen tijde mogelijk.
- ✔ Exclusieve aanbiedingen voor abonnees
- ✔ Opwindend nieuws
- ✔ Nuttige tips
- ✔ Nieuwe producten
Wil je meer over dergelijke artikelen lezen of heb je een kritische opmerking over de inhoud? Schrijf ons dan een e-mail met de titel van de gids als trefwoord naar feedback@greenbox.bio - zodat we je interessante inhoud kunnen blijven bieden.